Waardering is niet hetzelfde als de prijs
Vergelijk de prijs met de winst om te bepalen of deze hoog of laag is
Een aandeel heeft een prijs. Maar hoe weet u of de prijs hoog of laag is? Is een huis van 100.000 euro goedkoop of duur? Goedkoop als het in het centrum van een grote stad ligt, maar duur als het een garagebox blijkt te zijn. Duur of goedkoop hangt dus van andere zaken af. Dit geldt ook voor aandelen. Bij aandelen zijn we geïnteresseerd in de winst. Dus daar vergelijken we mee. Dan krijgen we de koers/winst verhouding, ofwel price/earnings, ofwel PE.
Bijvoorbeeld:
• Is de koers 10 en de winst 1? Dan is de koerswinstverhouding 10. In 10 jaar heeft u uw inleg (koers) terug.
• Is de koers 10 en de winst 2? Dan is de koerswinstverhouding 5. In 5 jaar heeft u uw inleg (koers) terug.
Dus: hoe lager de koerswinstverhouding, hoe beter, en des te aantrekkelijker. Dit geldt voor een aandeel als Philips of Unilever, maar ook voor een index (een groot mandje met verschillende aandelen, de ‘markt’). In onze strategie kijken we alleen naar de markt en niet naar individuele aandelen. Als vuistregel, een niveau boven 20 wordt in het algemeen hoog genoemd, een niveau onder 14 laag.
Nu gaan we een stapje verder. Zo’n mandje aandelen bestaat uit verschillende bedrijven die verschillen op de economische cyclus reageren. De Shiller PE biedt daarvoor een oplossing.
De Shiller PE: de favoriete waardering van de professional
De Shiller PE gebruikt de gemiddelde winst
• Het PE in de Shiller PE staat voor Price/Earnings, of wel Koers/Winst. Deze verhouding geeft ‘waarde’ weer. Een PE van 10 betekent dat er 10 keer de winst betaald wordt, een PE van 20 betekent dat 20 keer de winst betaald word. Bij 20 duurt het langer voordat het ingelegde geld terug is.
• Het Shiller in de Shiller PE staat voor Robert Shiller, de Harvard professor die in 1996 een onderzoekspaper schreef, waarin hij de betrouwbaarheid van deze maatstaf heeft getest.
De Shiller PE houdt rekening met de inflatie en economische cyclus
De Shiller PE maakt twee aanpassingen in de ‘normale’ PE:
1. Er vindt een aanpassing plaats vindt voor de economische cyclus. Er wordt naar de gemiddelde winst in de afgelopen 10 jaar gekeken in de plaats van alleen het laatste jaar.
2. Winsten en prijzen worden aangepast voor inflatie.
Er zijn twee varianten op de Shiller PE:
• CAPE: ook wel Cyclically-Adjusted PE. Deze maatstaf maakt alleen een aanpassing voor de economische cyclus, maar niet voor de inflatie. Er wordt ook wel eens gesproken over de PE10.
• Graham & Dodd PE: deze is hetzelfde als de CAPE, maar in 1934 bedacht door de professoren Benjamin Graham en David Dodd, leermeesters van Warren Buffet.
Het nut van de Shiller PE is veelvuldig onderzocht en gedocumenteerd. Veelvuldig wordt het nut ervan geprezen.
-
Shiller (1996) – Price–Earnings Ratios as Forecasters of Returns: The Stock Market Outlook in 1996
Deze publicatie heeft de Shiller PE op de kaart gezet. Robert Shiller laat hier met een eenvoudige regressie analyse zien dat de indicator een interessante waarderingsmaatstaf is. Hij verwijst overigens keurig naar Graham en Dodd: “As long ago as 1934, Benjamin Graham and David Dodd, in their now famous textbook Security Analysis, said that for purposes of examining such ratios, one should use an average of earnings of “not less than five years, preferably seven or ten years.” -
Asness, C. (2012) – An Old Friend: The Stock Market’s Shiller P/E
Een kort verslag van Cliff Asness over het nut van deze indicator -
StarCapital (2016) – Predicting stock market returns using the Shiller CAPE
Een uitstekende analyse van de Shiller PE, inclusief enkele belangrijke kritieken -
Vanguard (2012) – Forecasting stock returns: What signals matter, and what do they say now?
Vanguard zet een aantal veel gebruikte waarderingsindicatoren op en rij en bepaald aan de hand van statistische tests welke de beste en meest betrouwbare indicator is: de Shiller PE staat bovenaan. -
Faber, M. (2012) – Global Value: Building Trading Models with the 10 Year CAPE
Mebane Faber heeft de CAPE toegepast op landen niveau, met interessante resultaten.